Przepisy prawa

Odpowiedzialność przedsiębiorcy w zakresie szkód spowodowanych
ruchem zakładu górniczego regulują przepisy prawa – głównie:

• Ustawa z dnia 9 czerwca 2011 roku Prawo geologiczne i górnicze (Dz. U. Nr 163, poz. 981) – obowiązuje od 1 stycznia 2012 r. 
• Ustawa z dnia 23 kwietnia 1964 roku Kodeks cywilny (Dz. U. Nr 16, poz. 93 z późniejszymi zmianami)

W rozumieniu przywołanych przepisów prawa szkodą spowodowaną ruchem zakładu górniczego jest uszkodzenie, co do którego uznano związek przyczynowo – skutkowy z ruchem zakładu górniczego. Ustawodawca rozstrzyga również, że właściciel nie może sprzeciwić się zagrożeniom spowodowanym ruchem zakładu górniczego, który jest prowadzony zgodnie z obowiązującymi przepisami prawa. Może on jednak żądać naprawienia wyrządzonej tym ruchem szkody, na zasadach określonych prawem.

Obowiązujące od dnia 1 stycznia 2012 roku regulacje prawne pozostawiają prawo wyboru sposobu naprawienia powstałej szkody stronie poszkodowanej, dopuszczając, poza dotychczas obowiązującą regułą naprawienia przez przywrócenie stanu poprzedniego (sprzed powstania szkody), możliwość naprawienia szkody przez zapłatę odpowiedniej sumy pieniężnej – zgodnie z postanowieniami art. 363 §1 Kodeksu cywilnego.

Obowiązek przywrócenia stanu poprzedniego spoczywa na sprawcy szkody, przy czym obowiązek ten może wykonać również sam poszkodowany – za zgodą podmiotu odpowiedzialnego za szkodę – w zamian za zapłatę uzasadnionej (uzasadnione nakłady) kwoty pieniężnej. Naprawienia szkód w gruntach rolnych i leśnych następuje w oparciu o przepisy o ochronie tych gruntów. Przepisy o naprawieniu szkód spowodowanych ruchem zakładu górniczego stosuje się odpowiednio do zapobiegania tym szkodom.

Dochodzenie roszczeń o naprawienie szkód spowodowanych ruchem zakładu górniczego odbywa się w oparciu o przepisy prawa cywilnego, a więc ewentualne spory w tym zakresie rozstrzygane są przez właściwe sądy powszechne. Jednakże sądowe dochodzenie roszczeń możliwe jest po wyczerpaniu postępowania ugodowego. Postępowanie to uważa się za wyczerpane jeżeli przedsiębiorca odmówił zawarcia ugody lub jeżeli od skierowania przez poszkodowanego roszczenia wobec przedsiębiorcy upłynęło 30 dni, chyba że poszkodowany, zgłaszając żądanie zawarcia ugody, wyznaczy dłuższy termin. Jeżeli jednak w tym terminie przedsiębiorca podjął faktyczne czynności, zmierzające do ugodowego załatwienia sprawy, uznaje się, że warunek nie został spełniony (nawet jeżeli upłynęło 30 dni od daty złożenia wniosku).

Strona dochodząca naprawienia szkód spowodowanych ruchem zakładu górniczego, o których mowa w Ustawie Prawo geologiczne i górnicze – jak wskazano w art.96 ust.1 Ustawy o kosztach sądowych w sprawach cywilnych – nie ma obowiązku ponoszenia kosztów sądowych.

Roszczenie o naprawienie szkody spowodowane ruchem zakładu górniczego przedawnia się z upływem lat 5 od dnia, w którym poszkodowany dowiedział się o szkodzie.